Henryk Sławik – Wielki Sprawiedliwy. Bohater trzech Narodów – polskiego, wegierskiego i żydowskiego. Pamięć o jednym z Największych Polaków przypomina Pan Grzegorz Łubczyk, polonista i dziennikarz, w latach 1997-2001 Ambasador RP na Węgrzech, autor wielu książek i filmów dokumentalnych.

Od 22 marca br. w Łańcucie będzie czynna wystawa pod tytułem: „Henryk Sławik – Wielki Sprawiedliwy”. Będzie ona towarzyszyć uroczystościom związanym z otwarciem Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej.

W okresie między 18 a 29 września 1939 r. na terenie Węgier znalazło się ok. 90 tys. wojskowych i ok. 30 tys. cywilów. Wśród nich było także wielu polskich Żydów.

Niebywała odwaga władz Królestwa Węgier z regentem Miklósem Horthy’m i premierem Pálem hr. Teleky’m na czele sprawiła, że rzesze uchodźców z polski przyjęte zostały z ogromną życzliwością. Władze Węgier odmówiły także Niemcom przejścia przez swoje terytorium aby zaatakować Polskę od południa. Mamy obowiązek o tym pamiętać!!!

Henryk Sławik urodził się 16 lipca 1894 roku w Szerokiej (obecnie dzielnica Jastrzębia Zdroju). Był uczestnikiem trzech powstań o polskość Śląska a także delegatem Śląska w Lidze Narodów, niestrudzonym działaczem społecznym i samorządowym Katowic. We wrześniu 1939 roku znalazł się na Węgrzech wśród innych uchodźców z Polski. Chciał przedostać się do Armii Polskiej tworzonej we Francji przez Władysława Sikorskiego. W październiku 1939 roku spotkał dr Józsefa Anttalla seniora, cenionego urzędnika Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Królestwa Węgier, kierownika Sekcji Polskiej w Biurze d.s. Uchodźców. Namówił on Sławika do organizowania polskich struktur uchodźczych. Dzięki jego pomocy powstał Polski Komitet Obywatelski do Spraw Opieki nad Polskimi Uchodźcami na Węgrzech, którego Sławik został prezesem.

Był oficjalnym delegatem na Węgry Ministerstwa Opieki Społecznej emigracyjnego Rządu RP. Otoczył na Węgrzech opieką dziesiątki tysięcy Polaków i według Yad Vashem – uratował życie ponad pięciu (!) tysiącom polskim Żydom. Aresztowany w połowie lipca 1944 roku, katowany przez Niemców nie zdradził swego przyjaciela J. Antalla tym samym ratując mu życie. Zginął w Mauthausen w końcu sierpnia 1944 r. Obydwaj uhonorowani zostali dyplomami i medalami „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”.

W dniu 25 II 2010 roku ś.p. Pan Prezydent Prof. Lech Kaczyński odznaczył pośmiertnie Henryka Sławika – Orderem Orła Białego a Józsefa Antalla seniora – Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Obydwaj podzielili los polskich i węgierskich patriotów. Komunistyczny reżim uznał ich za wrogów „ nowego porządku społecznego”. Henryk Sławik został wyrzucony z pamięci na ponad pół wieku.